Sanal ortamdaki işlemlerin ve iletişimin çözülmesi gereken en önemli sorunu “GÜVEN”dir. Ticaret yapan iki parti, alış veriş yapan iki parti, bilgi paylaşan iki parti, sözleşme imzalayan taraflar arası GÜVEN unsurunu çözecek yapının adıdır BLOKZİNCİR. Bu yapı ile hedeflene iki parti arasında güven ortamını oluşturmak değil. Hedef; güvene duyulacak ihtiyacı ortadan kaldırmak. Bu yapı ile ilgili kaydın iddia edilen kişiden geldiği, değiştirilmediği ve tercih edersek gizliliği kesindir.
İki parti arasında yapılan iletişimde ve işlemlerde GÜVEN yaratan veya GÜVEN sağlayan bir ortam, kurum, şahıs ihtiyacı olmayacağından aracılık konusu oldukça etkilenecektir. Günümüzde güven (veya teyit) sağlayan aracılar deyince aklımıza ilk olarak bankalar, takas merkezleri, noterler gelmektedir. Bu yapılar ya ortadan kalkacak ya da fonksiyonları çok değişecektir. Her halükarda ağırlıkları ve etkileri oldukça azalacaktır.
Aracı deyince aklımıza ÜBER, Amazon, AirBnB de geliyor, dimi? Bunlar da ortadan kalkacaklar (daha doğrusu aracılık faaliyetleri oldukça şekil değiştirecek). Bu yeni oluşumları çok inovatif buluyoruz, alkışlıyoruz ve takdir ediyoruz. Bir adet otel odasına sahip olmamasına rağmen otel devlerine kafa tutan AirBnB’yi, bir tane taksisi olmamasına rağmen mevcut taksi yapısına kafa tutan ÜBER’i takdir ediyoruz. Ancak bir adım sonrasını da görebiliyoruz: Aracılık hizmeti verdikleri için blockchain ile beraber yok olacaklar.
Evimi veya odamı veya aracımı kısa dönemli başkalarına kiraya vermeye razı isem araya ÜBER’i veya AirBnB’yi sokmak zorunda kalmayacağım. Dolayısıyla onlara ödenecek aracılık komisyonları söz konusu olmayacak. Hem kiralayan hem de kiraya veren fayda sağlayacak bu durumda.
Aynı argümanı noter, banka gibi aracılar için de kullanabiliriz. Zaten günümüzde banka benzeri (challenge banks, quasi banks) hizmet veren (örneğin para transferi, örneğin bireysel kredi verme – P2P krediler, proje finansmanı – crowd sourcing) oluşumları görmeye başladık.
Yeni dönemde heyecanlı gelişmelere hazır olmalıyız.
